Συνταρακτικές αποκαλύψεις στην κυριακάτικη Kontra News: Παζάρι για Αιγαίο με Μέρκελ διαιτητή

Προάγγελος η μυστική Τριμερής του Βερολίνου

Υπό την απειλή της σύγκρουσης και με την Αμερική του Τραμπ απούσα, ο Μητσοτάκης οδηγείται στο τραπέζι με τον Ερντογάν όχι για διάλογο αλλά για μοιρασιά 

Του ΣΠΥΡΟΥ ΣΟΥΡΜΕΛΙΔΗ
 

Όλα οδηγούν στο τραπέζι της ελληνοτουρκικής διαπραγμάτευσης για την μοιρασιά του ενεργειακού θαλάσσιου πλούτου της Ελλάδας και της Κύπρου, με την Τουρκία. Διαμεσολαβητής και διαιτητής η καγκελάριος Μέρκελ, αφού για πρώτη φορά ο «Αμερικανός φίλος» απουσιάζει κραυγαλέα.

Η γερμανική καγκελαρία κινείται δραστήρια τους τελευταίους μήνες, εμφανώς όμως τις τελευταίες βδομάδες από την ώρα που ανέλαβε την προεδρία της ΕΕ. Ήδη έφερε σε επαφή τους στενότερους συνεργάτες του Μητσοτάκη και του Ερντογάν (Ελένη Σουρανή και Ιμπραχίμ Καλίν), εξετάζοντας ήδη όλα τα δυνατά σενάρια και της διαδικασίας και της μοιρασιάς. Η καγκελάριος επιδιώκει να στρώσει το τραπέζι της διαπραγμάτευσης, χωρίς να έχουν προηγηθεί θερμές συγκρούσεις, χωρίς τα ελληνικά και τα τουρκικά πλοία να βρεθούν αντιμέτωπα νοτίως της Κρήτης, της Ρόδου και του Καστελόριζου.
 
Η βιασύνη του Κυριάκου Μητσοτάκη
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης βλέποντας ότι το «παγόβουνο» της σύγκρουσης με την Τουρκία έρχεται με ταχύτητα, πήγε πρώτα στον Τραμπ (στις αρχές του έτους). Όταν βγήκε από τον Λευκό Οίκο, ήταν σαν να είχαν περάσει από πάνω του εκατό τριαξονικά. Ο Τραμπ όχι μόνο στηρίζει τον Ερντογάν, αλλά προειδοποίησε τον Έλληνα πρωθυπουργό να ετοιμαστεί για μια σύγκρουση… που θα χάσει.
Επόμενος σταθμός (και η μόνη ελπίδα) η ΆνγκελαΜέρκελ. Και αυτό παρά το γεγονός ότι το Βερολίνο συνεργάζεται στενά με τον Ερντογάν, έχει τεράστια οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα επενδυμένα στην Τουρκία και βρίσκεται σε συνεννόηση μαζί του και για την Λιβύη.
Η καγκελάριος Μέρκελ όμως έχει πλέον δυνατότητες και εμπειρία. Έχει δε, πολλούς δικούς της λόγους να διαχειριστεί το χάος που αφήνει πίσω του ο Ντόναλντ Τραμπ στην περιοχή. Επιδιώκει να διαχειριστεί συγχρόνως και την αντιπαράθεση του Ε. Μακρόν με τον Ερντογάν, αφού είναι και η Γαλλία που κινδυνεύει να χάσει από την Τουρκία επιρροή και παρουσία στην Συρία, στην Λιβύη, στην Κύπρο. Είναι η Μέρκελ που δεν θέλει μια τυχαία γαλλοτουρκική σύγκρουση στη Λιβύη ή στην μέση της Μεσογείου.
Είναι και αυτό ένα από τα αποτελέσματα της καταστροφικής πολιτικής του Τραμπ, που άφησε πίσω του χάος, ανάβοντας το πράσινο φως στον Ερντογάν, να αρπάξει όσα περισσότερα μπορεί.
 
Η αγωνία της Αθήνας και το άτυπο μορατόριουμ
Η καγκελάριος Μέρκελ έχει λόγους να πάρει από το χέρι τον Κυριάκο Μητσοτάκη και να τον οδηγήσει στο τραπέζι τη διαπραγμάτευσης με την ίδια να αποκομίζει οφέλη από το τελικό αποτέλεσμα και από τον ρόλο του διαπραγματευτή. Δεν μιλάμε πλέον για διάλογο, αυτός έχει απωλέσει το νόημα του εδώ και χρόνια, δυστυχώς. Οι διαφορές είναι γνωστές, όπως και τα αδιέξοδα.
Η Τουρκία ειδικά το τελευταίο διάστημα είναι ενθαρρυμένη, ο Ερντογάν είναι συνομιλητής με Τραμπ, Πούτιν κα Μέρκελ. Δεν έχει λόγω να περιμένει κανέναν διάλογο. Είναι στρατιωτικά ισχυρός και γνωρίζει αυτό που ο ναύαρχος Ε. Αποστολάκης έχει πει εδώ και καιρό: «Την ώρα της κρίσης η Ελλάδα θα είναι μόνη της».
Ο Ερντογάν υπογράφοντας το Μνημόνιο για τον καθορισμό ΑΟΖ με την Λιβύη έδειξε ότι πλέον «πάτησε πόδι» στην περιοχή που δεν του ανήκει. Κάτι που έχει ήδη κάνει εδώ και δυο-τρία χρόνια στην Κύπρο. Το επόμενο βήμα του είναι να στείλει γεωτρύπανα νοτίως της Κρήτης και της Ρόδου συνοδεία του τουρκικού Στόλου. Η απειλή ότι αυτό θα γίνει τον Ιούλιο, πυροδότησε υπόγειες διεργασίες.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε δείξει από τον περασμένο Σεπτέμβριο στην πρώτη συνάντηση του με τον Ερντογάν, ότι θέλει συνεννόηση και όχι εντάσεις (ο καθένας μπορεί να κρίνει πως το μετέφρασε αυτό η τουρκική διπλωματία). Οι επαφές με τον Ερντογάν δεν πήγαν καλά και αυτό φάνηκε ακόμα περισσότερο με την επιθετική κίνηση του στον Έβρο τον Μάρτιο.
Είναι ορατό ότι η Άγκυρα επιδιώκει να διαπραγματευτεί με την Αθήνα από θέση ισχύος. Γι’ αυτό και μια θερμή αντιπαράθεση εξυπηρετεί τα σχέδια τους. Είναι αυτό που επιδιώκει να σταματήσει η Μέρκελ, προτείνοντας να στηθεί το τραπέζι της διαπραγμάτευσης (έτσι και αλλιώς) χωρίς να προηγηθούν εντάσεις.
Προς το παρόν η γερμανική διπλωματία έχει αποτρέψει την έλευση των τουρκικών πλοίων νοτίως τη Κρήτης, χωρίς όμως να υπάρχει εγγύηση ότι ο Ερντογάν θα σεβαστεί την έως τώρα άτυπη συμφωνία, το άτυπο μορατόριουμ δυναμικών κινήσεων.
 
Η τριμερής του Βερολίνου είναι το πρώτο βήμα
Η τριμερής του Βερολίνου, είναι μια ισχυρή ένδειξη των όσων ετοιμάζει η Καγκελαρία. Οι παρασκηνιακές συζητήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη, αν και όλες οι πλευρές δηλώνουν ότι προς το παρόν μιλάμε ακόμα για την διαδικασία. Όμως ο εκπρόσωπος της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζ. Μπορέλ, στην συνάντηση που είχε στην Άγκυρα με τον Τσαβούσογλου αποκάλυψε ότι οι συζητήσεις έχουν μπει στα βαθιά. Όχι μόνο για την υφαλοκρηπίδα αλλά και για τα χωρικά ύδατα, τον εναέριο χώρο. Οι δηλώσεις ήρθαν σε συνέχεια των δηλώσεων Ντόκου και Ροζάκη και είναι αυτό που δείχνει ότι η διαπραγμάτευση έχει ήδη ξεκινήσει.
Η βιασύνη όμως της Άγκυρας είναι ορατή, γιατί θέλει το ζήτημα να έχει κλείσει πριν αποχωρήσει ο Τραμπ από τον Λευκό Οίκο, τον Ιανουάριο του 2021. Αλλά και γιατί έχει πολλά μέτωπα ανοικτά από τον Καύκασο, έως την Λιβύη.
Για αυτό και δεν επιτρέπει στην κυβέρνηση Μητσοτάκη να κωλυσιεργεί. Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου αποκάλυψε την συνάντηση του Βερολίνου για να πιέσει την Αθήνα να κάτσει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, δηλώνοντας: «Εμείς είμαστε έτοιμοι για διάλογο με όλους στην ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένης και τής Ελλάδας. Άλλωστε με την Ελλάδα, έπειτα από την τηλεφωνική συνομιλία του προέδρου μας με τον κ. Μητσοτάκη, ξεκινήσαμε και πάλι τον διάλογο. Γνωρίζετε ότι ο σύμβουλος του προέδρου και εκπρόσωπός του, Ιμπραχίμ Καλίν, και κάποιοι συνάδελφοί μας του υπουργείου Εξωτερικών ήταν στο Βερολίνο και πραγματοποίησαν Τριμερή Συνάντηση Ελλάδας, Γερμανίας και Τουρκίας. Ο Ιμπραχίμ Καλίν και οι συνάδελφοί μας, μας πήραν και μας ενημέρωσαν. Τελικά, αν υπάρχει θέληση, μπορεί να γίνει διάλογος».
 
Οι εσωτερικές δυσκολίες του Κυριάκου Μητσοτάκη
Η αποκάλυψη της τριμερούς δημιούργησε διπλό πρόβλημα στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Πρώτα του έδειξε ότι δεν θα δώσουν πολύ χρόνοι οι Τούρκοι για προπαρασκευαστικές συζητήσεις. Δεύτερον ότι δεν θα έχει χρόνο και για να ετοιμάσει την ελληνική κοινή γνώμη. Η υπεροπλία της ΝΔ στα ΜΜΕ, προς το παρόν κάλυψαν την μυστική συνάντηση, όμως εμφανίστηκε η εσωκομματική αντιπολίτευση. Η ακραία δεξιά τάση που κινείται γύρω από τον Α. Σαμαρά έβγαλε τα «μαχαίρια». Αλλά και η ήπια καραμανλική τάση, δείχνει τη δυσαρέσκειά της, για τον τρόπο που οδεύει στην διαπραγμάτευση ο πρωθυπουργός. Η αντιπολίτευση είναι, εξαιρετικά προσεκτική, ζητώντας να μάθει τί ακριβώς είναι αυτό που θα διαπραγματευτεί ο Κ. Μητσοτάκης. Είναι δε ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης που έχει αναλάβει την όλη ευθύνη από την ώρα που ο Ν. Δένδιας, δεν πρωταγωνιστεί στην όλη διαδικασία. Είναι από τα παράδοξα, κυρίως όμως είναι μια ακόμα αδυναμία της ελληνικής διαπραγματευτικής θέσης. Οι ξένοι, Γερμανοί, Τούρκοι κ.ά., βλέπουν μια κυβέρνηση που δυσκολεύεται να διαχειριστεί στο εσωτερικό της χώρας την κατάσταση και την απόφαση της να διαπραγματευτεί.
 
Οι επικίνδυνες κινήσεις
Η Αθήνα διστάζει (υπό την απειλή της σύγκρουσης;) να προχωρήσει σε πρόδρομες κινήσεις. Δεν επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα ακόμα και εκεί που μπορεί. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το Ιόνιο, όπου και μετά από την συμφωνία με την Ιταλία δεν επεκτείνει τα χωρικά ύδατα.
Η συμφωνία με την Αίγυπτο καθυστερεί παρά τις προσπάθειες που συνεχίζει να καταβάλλει η Αθήνα, ακόμα και υποχωρώντας σε ό, τι αφορά το εύρος των δικαιωμάτων (επήρεια) των νησιών του Καστελόριζου ή άλλων μικρών νησίδων.
Ακόμα και η πρόθεση να δοθούν θαλάσσια οικόπεδα στην γαλλική TOTAL στην αμερικανική ExxonMobil και στα ΕΛΠΕ, νοτίως της Κρήτης σε περιοχή που έχει ζωγραφιστεί με τουρκικά χρώματα λόγω του τουρκολιβυκού συμφώνου, θα προκαλέσει αντιδράσεις από την πλευρά της Τουρκίας.
Η Άγκυρα συγχρόνως με τις συνομιλίες που καθοδηγεί η Μέρκελ, καραδοκεί για την οποιαδήποτε ελληνική κίνηση.
Αν η Αθήνα προχωρήσει οποιαδήποτε ενέργεια ή ανακοίνωση, η Άγκυρα, αφού πρώτα προκαλέσει ένταση, στην συνέχεια θα απαιτήσει άμεση διαπραγμάτευση. Η προσφυγή στην Χάγη είναι κάτι που δεν υπάρχει στην τουρκική τακτική, είναι κάτι που δεν πρόκειται να αποδεχθεί.
Βεβαίως υπάρχουν και οι διεθνείς κανόνες. Αν π.χ η Αθήνα ορίσει ΑΟΖ με την Αίγυπτο, η οποία φυσικά και θα αδιαφορήσει για το τουρκολιβυκό σύμφωνο, αυτομάτως οι χώρες πρέπει να πάνε στην διαιτησία. Το αν πάνε πριν ή μετά από ένταση, αυτό εξαρτάται από την τουρκική τακτική και από την βιασύνη του Ερντογάν.

Τα επόμενα βήματα
Η καγκελάριος Μέρκελ θα επιδιώξει με το καπέλο της προεδρεύουσας της ΕΕ να συγκαλέσει συνάντηση με τον ίδιο τον Ερντογάν, φυσικά και με τους Μητσοτάκη και Μακρόν στο τραπέζι. Η παρουσία της ηγεσίας της ΕΕ (Ζαν Μισέλ, Ούρσουλα φον ντε Λάιεν) έχει μικρότερη σημασία. Δεν αποκλείεται ο Ερντογάν να αποδεχθεί την πρόκληση, προκειμένου να δείξει ότι διαλέγεται αλλά και για να βάλει και πάλι τις φωνές διεκδικώντας αυτά που θέλει να πάρει. Για τον Ερντογάν όμως δεν υπάρχει πολύ χρόνος. Θα κάνει τις κινήσεις του ακόμα και αν η καγκελάριος Μέρκελ δεν καταφέρει να ξεκινήσει η διαπραγμάτευση.
Η Αθήνα πάντως παράλληλα με την γερμανική κινητικότητα, σηκώνει τους τόνους στην ΕΕ. Ζητά άμεσα μέτρα κατά της Τουρκίας έως το τέλος του Αυγούστου.
Ο Ν. Δένδιας σε μια δραματική έκκληση προς τους Ευρωπαίους, προειδοποίησε ότι θα επικαλεστεί, αν χρειαστεί, το Αρθρο 42 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την βοήθεια κράτους-μέλους σε περίπτωση στρατιωτικής επίθεσης από τρίτο κράτος, αν δηλαδή η Τουρκία προχωρήσει σε επιθετικές ενέργειες. «Είπα ξεκάθαρα ότι η Ελλάδα έχει Ένοπλες Δυνάμεις. Οι Ένοπλες Δυνάμεις της Ελλάδας έχουν τη συνταγματική υποχρέωση να υπερασπίσουν τον ελληνικό χώρο και κατά συνέπεια εάν υπάρξει τέτοιο ενδεχόμενο θα ζητήσω την εφαρμογή του άρθρου 42 των Συνθηκών της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Εξήγησε ότι το Άρθρο 42 «προβλέπει την αλληλοβοήθεια μεταξύ των χωρών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε περίπτωση που κάποιο από αυτά δεχτεί επίθεση στο έδαφός της». Είναι το ευρωπαϊκό ανάλογο του άρθρου 5 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ. Ένα άρθρο, που στην πραγματικότητα αποδεικνύει με την ύπαρξή του την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη.
 
Η βαρβαρότητα στην Αγία Σοφία
Και ενώ συμβαίνουν όλα αυτά ο Ερντογάν προχώρησε σε μια κίνηση υψηλού συμβολισμού, μεγάλης βαρβαρότητας, η οποία είναι συγχρόνως και μια μεγάλη πρόκληση προς την Ελλάδα αλλά και προς την χριστιανική Ευρώπη. Γνωρίζοντας δυστυχώς ότι πρακτικές επιπτώσεις δεν θα έχει. Τουλάχιστον όχι άμεσα.
Ακόμα και οι δηλώσεις δυσαρέσκειας, διαφωνίας ή το κάλεσμα να αλλάξει την απόφαση του, από τον υπόλοιπο κόσμο έδειξαν ότι ο Ερντογάν δεν έχει να αντιμετωπίσει (προς το παρόν) αντίποινα για την βαρβαρότητα του.
Και ας προκαλεί το συναίσθημα εκατοντάδων εκατομμυρίων χριστιανών που θα δημιουργήσουν ένα άκαμπτο μέτωπο κατά της Τουρκίας.
Όμως ο Ερντογάν πέρασε το όριο του λάθους με την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Τώρα το «χριστιανικό κλάμπ», όπως αρέσκεται να αποκαλεί την ΕΕ, βάζει στην λίστα του έναν ακόμη λόγο για να κρατήσει έξω από την πόρτα του την Τουρκία. Και μάλιστα με φανατισμό, όπως αρμόζει στους οπαδούς των θρησκειών.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αγνόησε τις προειδοποιήσεις, αλλά και τις εκκλήσεις κυβερνήσεων, χριστιανών και οργανισμών και επέβαλλε την θέλησή του.
Πιθανόν ο Τούρκος πρόεδρος να συσπειρώσει μέρος των δυνάμεων που χάνει και λόγω οικονομικής κρίσης και επειδή εναντιώνονται στην αυταρχική διακυβέρνηση του Ερντογάν που συχνά εμποτίζεται με σπαραξικάρδιες κορώνες περί πίστης και μεγαλείου της Τουρκίας. Δεν υπάρχει κανένα μεγαλείο στην μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Μάλλον κόμπλεξ υποδηλώνει απέναντι σε ένα μνημείο που δεν ανήκει ούτε στην θρησκεία του, ούτε στον πολιτισμό του.
Προφανώς ο Ερντογάν γνωρίζει ότι θα συναντήσει προβλήματα, αλλά πιστεύει ότι μπορεί να τα διαχειριστεί. Η ενίσχυση των ακροδεξιών δυνάμεων στην Ευρώπη, η άρνηση πολλών χωρών να διαπραγματευθούν με την Τουρκία για ενίσχυση της Τελωνειακής Ένωσης, οι απειλές και η βία που συνοδεύουν την εξωτερική της πολιτική στην ευρύτερη περιοχή, ήδη προκαλούν έντονες αντιδράσεις. Και αυτές οι αντιδράσεις θα ενισχυθούν γιατί πλέον στο τραπέζι θα υπάρχει ένα ακόμη ζήτημα, αυτό της Αγίας Σοφίας που δεν θα μπορεί να το δικαιολογήσει.
Οι δηλώσεις του τύπου ότι η Αγία Σοφία ήταν το λάφυρο από την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης, στην Δύση ακούγεται σαν βαρβαρότητα και όχι ως φυσιολογική θέση. Πέραν αυτών, η Τουρκία θα συναντήσει τρομερές δυσκολίες να απαιτεί σεβασμό των χώρων λατρείας των Τούρκων στην Ευρώπη και όχι μόνο, κάτι που έχει κάνει σημαία της πολιτικής του. Το κήρυγμα χρόνων περί ισλαμοφοβίας γίνεται μπούμερανγκ και τώρα δικαιούνται οι δυτικοί να τον κατηγορήσουν για χριστιανοφοβία.